Πώς η ποίηση επηρεάζει τα συναισθήματα και το μυαλό μας και ποια είναι η θεραπευτική της αξία για την ψυχική μας υγεία

 Η ποίηση είναι μία από τις δύο βασικές κατηγορίες του λόγου, η άλλη κατηγορία είναι ο πεζός λόγος. Η ποίηση ήταν ανέκαθεν δύσκολο να οριστεί, έχουν υπάρξει όμως διάφοροι ενδεικτικοί ορισμοί ανά τους αιώνες. Σύμφωνα με τον σημαντικό Αργεντινό συγγραφέα Χόρχε Λουίς Μπόρχες, «Ποίηση είναι η έκφραση του ωραίου, διαμέσου λέξεων περίτεχνα υφασμένων μεταξύ τους».

Η «Ψυχολογία» και η «Ποίηση» είναι δύο διαφορετικά πεδία. Δεν είναι εύκολο να συγκρίνουμε τα δύο. Αν και δεν μπορούν να συγκριθούν, υπάρχει όμως μια στενή σχέση που αναμφίβολα υπάρχει μεταξύ τους.Αυτή η σύνδεση προκύπτει από το γεγονός ότι η άσκηση της τέχνης είναι μια ψυχολογική δραστηριότητα.Η ποίηση είναι συχνά συμπυκνωμένη ψυχολογία. Διαβάζεις ας πούμε τον Τάσο Λειβαδίτη: “ Γιατί οι άνθρωποι, σύντροφε, ζουν απ’ τη στιγμή που βρίσκουν μια θέση στη ζωή των άλλων”.

Κι έχεις αμέσως βρει ένα μονοπάτι για την κατανόηση της δικής σου ζωής: θα αρχίσει από τη στιγμή που βρεις μια θέση σε ζωές άλλων

Πώς αντιδρά το μυαλό μας στην ποίηση;

Οι ερευνητές μελέτησαν ακριβώς πώς μας επηρεάζει η ποίηση. Ανακάλυψαν ότι πυροδοτεί τα συναισθήματά μας και ενισχύει τον εγκέφαλό μας.

1. Η ποίηση, όπως και η μουσική, πυροδοτεί μια συναισθηματική απόκριση

Είναι μια κοινή εμπειρία -και καθιερωμένη πειραματικά- ότι η μουσική μπορεί να μας κάνει να εμπλακουμε συναισθηματικά με έναν συναρπαστικό τρόπο. Αποδεικνύεται ότι ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται την ποίηση και τη μουσική παρόμοια. Οι μαγνητικές τομογραφίες έχουν δείξει ότι η ποίηση διεγείρει περιοχές στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου που συνδέονται με την ανταμοιβή και το συναίσθημα.Αυτές οι περιοχές, κυρίως στη δεξιά πλευρά του εγκεφάλου, είχαν προηγουμένως αποδειχθεί ότι προκαλούν «ρίγη στη σπονδυλική στήλη» που προκαλούνται από μια συναισθηματική αντίδραση στη μουσική.

2.Η ποίηση επηρεάζει θετικά και τις νοητικές μας λειτουργίες.

Καταρχάς μας κάνει πιο έξυπνους.Η ποίηση δεν είναι μόνο η ανάγνωση λέξεων, αλλά και η κατανόηση των ήχων, των νοημάτων και των συναισθημάτων τους. Όταν ο εγκέφαλος πρέπει να συνδυάσει όλα αυτά τα πράγματα ταυτόχρονα, η λειτουργία του εγκεφάλου κορυφώνεται και ενισχύει τη συνολική γνωστική υγεία.Κατα δεύτερον ενισχύει τη μνήμη μας διόλου ασήμαντη επίπτωση αν αναλογιστούμε τη συχνότητα εμφάνισης άνοιας που αυξάνεται αλματωδώς,πιο συγκεκριμένα, μελέτες έχουν κάνει μαγνητική τομογραφία που δείχνουν ότι η ποίηση κάνει το τμήμα του εγκεφάλου που ενεργοποιείται κατά την ονειροπόληση να «αναβει»κατά την ανάγνωση ή την ακρόαση ποίησης. Η ποίηση συχνά κολλάει με τον αναγνώστη, αναγκάζοντάς τον να ξαναδιαβάσει, ακόμη και να απομνημονεύσει τις λέξεις. Οι ποιητικές λέξεις τείνουν να απομνημονεύονται ευκολότερα από τις μη ποιητικές, και μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της μνήμης ενός ατόμου και να το κάνει πιο δεκτικό στο να θυμάται και άλλες πληροφορίες!

Θεραπευτική αξία της ποιησης

Τοσο η ανάγνωση όσο και η ακρόαση ποιησης έχουν θεραπευτικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο ψυχισμό.Εξαλλου είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν την ποίηση για θεραπευτικούς σκοπούς εδώ και πολύ καιρό.Ας μην ξεχνάμε ότι η ποιητική θεραπεία έχει πρωτόγονες ρίζες. Σαμάνοι και μάγισσες έψαλλαν ποίηση για την ευημερία της φυλής ή του ατόμου.

Ως μια μορφή θεραπείας εκφραστικών τεχνών, η ποιητική θεραπεία προωθεί τη θεραπεία μέσω προφορικών και γραπτών μέσων που περιλαμβάνουν αφηγήσεις και ποιήματα.

Αυτή η θεραπευτική χρήση της ποίησης χρησιμοποιεί υπάρχοντα γραπτά για θεραπευτικούς σκοπούς, καθώς και ενθαρρύνει τους πελάτες να γράψουν τα δικά τους έργα τέχνης με σκοπό να απελευθερώσουν βαθύ συναισθηματικό πόνο και τραύμα.

Όλα αυτά οδήγησαν στη συγκρότηση της Ένωσης Ποιητικής Θεραπείας (APT) το 1969 και το 1980 έγινε η Εθνική Ένωση Ποιητικής Θεραπείας (NAPT).

Οι συνεδρίες ποιητικής θεραπείας ποικίλλουν σε στυλ ανάλογα με τους στόχους του πελάτη.«Συνήθως ο θεραπευτής θα έρθει προετοιμασμένος με πολλά ποιήματα. Ο θεραπευτής είτε θα διαβάσει ένα ποίημα δυνατά είτε θα ζητήσει από τον πελάτη να το διαβάσει και στη συνέχεια θα μετρήσει την αντίδραση του πελάτη. Αυτό προάγει τον αυτοστοχασμό και επικυρώνει τα συναισθήματα» λέει ο Nicholas Mazza PhD,καθηγητής κοινωνικής εργασίας στην πολιτεία της Φλοριντα.

Εν κατακλείδι μπορούμε να πούμε ότι τα οφέλη της ποίησης είναι πολλά είτε σε γνωστικό επίπεδο είτε σε συναισθηματικό επίπεδο, εφόσον είδαμε ότι χρησιμοποιείται στη θεραπεία ατόμων με συναισθηματικές διαταραχές κάτι που είναι ευνόητο αν σκεφτούμε πόσο ενισχύει την ενσυναίσθηση,την αυτογνωσία και συνάμα επιτρέπει να εκφράσουμε συναισθήματα,να ταυτιστούμε μεταξυ μας και σε πολλές περιπτώσεις να νιώσουμε δύναμη.

Οπότε την επόμενη φορά που θα πέσει το μάτι σας σε ένα ποίημα μην το προσπεράσετε,διαβάστε το ίσως έχει να σας πει πολλά παραπάνω για τα βιώματα σάς και ποιος ξέρει ίσως να νιώσετε ότι γράφτηκε «για εσάς»..